په قرآن کې د حضرت ابراهیم(ع) دعاګانې

سؤال

د حضرت ابراهیم (ع) دعاګانې په قرآن کې څه دي؟

په قرآن کریم کې د حضرت ابراهیم علیه السلام دعاګانې د خدای څخه د دنیا او اخرت غوښتنې او دعاګانې دي. دا دعاګانې د مومنانو لپاره د دعا کولو لپاره یوه بیلګه او نمونه ګڼل کیږي. د ځان، مور پلار، مؤمنانو، د صالحانو، لمونځ کوونکو او د جنتیانو لپاره د بخښنې غوښتنه، او د حکمت، صالح اولاد او ښه نوم غوښتنه په قرآن کریم کې د حضرت ابراهیم علیه السلام د دعاګانو له مهمو موضوعاتو څخه دي.

د دعاګانو مضمون

د پلار لپاره بخښنه، د ځان لپاره بخښنه او د کافرانو له خوا د نه ازمویل کیدو وسیله ګرځیدل، د صالح اولاد غوښتنه، د حکمت او پوهې غوښتنه، د صالحانو په ډله کې ځای کیدل، د ښه نوم غوښتنه، جنت ته داخلیدل او په آخرت کې نه رسوا کیدل، د ماشوم لپاره رزق او روزي، د لمانځه قائمول، د دعا قبلول، د ځان، پلار، مور او مومنانو لپاره بخښنه. د کعبې خوندي کول او د هغه د مؤمنانو اوسیدونکو لپاره روزي برابرول، د کعبې د جوړولو منل، د مسلمانانو او د هغوی د اولادونو ځای پر ځای کول، توبه منل، د عبادت او مذهبي مراسمو ښودنه له هغو دعاګانو څخه دي چې حضرت ابراهیم علیه السلام کړې دي. دا ټولې هغه دعاګانې دي چې حضرت ابراهیم(ع) په قرآن کې کړې دي.

د دعاګانو لیست

• ﴿... لِأَبِیهِ لَأَسْتَغْفِرَنَّ لَکَ ... رَبَّنَا عَلَیْکَ تَوَکَّلْنَا وَإِلَیْکَ أَنَبْنَا وَإِلَیْکَ الْمَصِیرُ؛ دى خو خپل پلار ته د ابراهیم د دې (استغفار له) خبرې نه غیر چې: ’’زه به تا لپاره خامخا ضرور استغفار غواړم‘‘،﴾(ممتحنه:۴)
• ﴿رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِلَّذِینَ کَفَرُوا وَاغْفِرْ لَنَا رَبَّنَا ۖ إِنَّکَ أَنْتَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ؛ اى زمونږه ربه! ته مونږ د كافران شویو خلقو لپاره (ځاى د) فتنې مه ګرځوه او ته مونږ ته مغفرت وكړه اى زمونږ ربه! بېشكه هم دا ته ډېر غالب، ښه حكمت والا يې.﴾(ممتحنه:۵)
• ﴿رَبِّ هَبْ لِی حُکْمًا وَأَلْحِقْنِی بِالصَّالِحِینَ؛ اى زما ربه! ما ته حكم (علم وحكمت) راكړه او ما له نېكانو سره پیوست كړه.﴾(شعرا:۸۳)
• ﴿وَاجْعَلْ لِی لِسَانَ صِدْقٍ فِی الْآخِرِینَ؛ او زما لپاره په وروستنو خلقو كې د صدق ژبه (نېكنامي) وګرځوه.﴾(شعراء:۸۴)
• ﴿وَاجْعَلْنِی مِنْ وَرَثَةِ جَنَّةِ النَّعِیمِ؛ او ما د نعمتونو د جنت له وارثانو ځنې وګرځوه.﴾(شعراء:۸۵)
• ﴿وَاغْفِرْ لِأَبِی إِنَّهُ کَانَ مِنَ الضَّالِّینَ؛ او زما پلار ته بخښنه وكړه، یقینًا هغه له ګمراهانو ځنې و.﴾(شعراء:۸۶)
• ﴿وَلَا تُخْزِنِی یَوْمَ یُبْعَثُونَ؛ او ته ما مه شرموه په هغې ورځ كې چې خلق به بیا ژوندي كولى شي.﴾(شعراء:۸۷)
• ﴿رَبِّ هَبْ لِی مِنَ الصَّالِحِینَ؛ اى زما ربه! ته ما ته (زوى) راكړې، چې له صالحانو ځنې وي.﴾(صافات:۱۰۰)
• ﴿رَبَّنَا إِنِّی أَسْکَنْتُ مِنْ ذُرِّیَّتِی بِوَادٍ غَیْرِ ذِی زَرْعٍ عِنْدَ بَیْتِکَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنَا لِیُقِیمُوا الصَّلَاةَ فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوِی إِلَیْهِمْ وَارْزُقْهُمْ مِنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ یَشْکُرُونَ؛ پاى زمونږه ربه! بېشكه ما واوسول خپل ځینې بچي په داسې ناو (دره) كې چې د فصل والا نه دى، ستا د عزتمن كور په خوا كې، اى زمونږ ربه! د دې لپاره چې دوى لمونځ قايم كړي، نو ته د خلقو زړونه راوګرځوه، چې په مینې سره د دوى خوا ته راځغلي او ته دوى ته له مېوو ځنې روزي وركړه، د دې لپاره چې دوى شكر وباسي.﴾(ابراهیم:۳۷)
• ﴿رَبَّنَا إِنَّکَ تَعْلَمُ مَا نُخْفِی وَمَا نُعْلِنُ ۗ وَمَا یَخْفَیٰ عَلَی اللَّهِ مِنْ شَیْءٍ فِی الْأَرْضِ وَلَا فِی السَّمَاءِ؛ اى زمونږ ربه! بېشكه ته عالم يې پر هغه څه چې مونږ يې پټوو او پر هغه څه چې مونږ يې څرګندوو او په الله باندې هېڅ شى نه پټېږي، په ځمكه كې او نه په اسمان كې.﴾(ابراهیم:۳۸)
• ﴿الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی وَهَبَ لِی عَلَی الْکِبَرِ إِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَاقَ ۚ إِنَّ رَبِّی لَسَمِیعُ الدُّعَاءِ؛ ټوله ثنا خاص د هغه الله لپاره ده چې ما ته يې سره له زوړوالي نه اسمعیل او اسحق رابخښلې دي، بېشكه زما رب خامخا د دعا ښه اورېدونكى دى.﴾(ابراهیم:۳۹)
• ﴿رَبِّ اجْعَلْنِی مُقِیمَ الصَّلَاةِ وَمِنْ ذُرِّیَّتِی ۚ رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاءِ؛ اى زما ربه! ته ما د لمونځ همېشه قايموونكى وګرځوه او زما له اولاد ځنې هم (د لمانځه قايموونكي وګرځوه)، اى زما ربه! او ته زما دعا قبوله كړې.﴾(ابراهیم:۴۰)
• ﴿رَبَّنَا اغْفِرْ لِی وَلِوَالِدَیَّ وَلِلْمُؤْمِنِینَ یَوْمَ یَقُومُ الْحِسَابُ؛ پاى زمونږ ربه! ته ما وبخښه و زما مور و پلار او مومنان په هغې ورځ چې حساب به قايمېږي.﴾(ابراهیم:۴۱)
• ﴿وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِیمُ رَبِّ اجْعَلْ هٰذَا بَلَدًا آمِنًا وَارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَرَاتِ مَنْ آمَنَ مِنْهُمْ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ؛ او كله چې ابراهيم وويل: اى زما ربه! دا (ځاى) امن ناكه ښار جوړ كړه، او د ده اوسېدونكو ته له مېوو نه روزي وركړه، (خو) په دوى كې يواځې هغه چا ته چې پر الله او پر ورځ د اخرت يې ايمان راوړى وي.﴾(بقره:۱۲۶)
• ﴿وَإِذْ یَرْفَعُ إِبْرَاهِیمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَیْتِ وَإِسْمَاعِیلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا ۖ إِنَّکَ أَنْتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ؛ او كله چې ابراهيم د بيت الله بنيادونه اوچتول او (ورسره) اسمٰعيل (هم) (دواړو دا دعا كوله) اى زمونږه رَبه! زمونږ نه (دا عمل) قبول كړه، تهٔ چې يې، خاص تهٔ، ښه اورېدونكى، ښه عالم يې.﴾(بقره:۱۲۷)
• ﴿رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَیْنِ لَکَ وَمِنْ ذُرِّیَّتِنَا أُمَّةً مُسْلِمَةً لَکَ وَأَرِنَا مَنَاسِکَنَا وَتُبْ عَلَیْنَا ۖ إِنَّکَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ؛ اى زمونږه ربه! مونږ ستا (حكم) منونكي جوړ كړه او زمونږه په اولاد كې (هم) يوه ډله ستا حكم منونكې (جوړه كړه) او مونږ ته زمونږ د عبادت طرىقې وښَيَه او زمونږه توبه قبوله كړه، يقينًا همدا تهٔ ډېر ښه توبه قبلوونكى، بې حده رحم كوونكى يې.﴾(بقره:۱۲۸)
• ﴿رَبَّنَا وَابْعَثْ فِیهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ یَتْلُو عَلَیْهِمْ آیَاتِکَ وَیُعَلِّمُهُمُ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَیُزَکِّیهِمْ ۚ إِنَّکَ أَنْتَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ؛ اى زمونږه ربه! دې (خلقو) ته له هم دوى نه يو رسول ولېږه، چې دوى ته ستا ايتونه تلاوت كوي او دوى ته كتاب (قرآن) او حكمت (سنت) ښَيي او دوى پاكوي، يقينًا، هم دا ته، ډېر غالب، ښه حكمت والا يې.﴾(بقره:۱۲۹)